Avrupa’da birçok ülke, Srebrenitsa Soykırımı’nın 30. yıl dönümü vesilesiyle açıklama yaptı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Srebrenitsa Soykırımı’nı andı.
Von der Leyen, “30 yıl sonra, Srebrenitsa Soykırımı’nın kurbanları olan Boşnak erkekleri ve erkek çocuklarını anıyorum. Ayrıca, on yıllardır bu kaybın yükünü taşıyan anneleri de anıyorum.” ifadelerini kullandı.
AB Komisyonu Başkanı von der Leyen, gelecek nesillerin Srebrenitsa’da neler yaşandığını tam olarak bilmesi için gerçeği hatırlamaları ve korumaları gerektiğinin altını çizdi.
Avusturya
Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, Srebrenitsa Soykırımı’nın 30. yıl dönümü vesilesiyle X hesabından video mesaj paylaştı.
Van der Bellen, Srebrenitsa Soykırımı’nda hayatını kaybedenleri anmak için dünyanın dört bir yanında bir araya gelindiğini vurgulayarak 1995’te binlerce erkek ve erkek çocuğunun, sistematik olarak katledildiğini hatırlattı.
Cumhurbaşkanı Van der Bellen, “Orada yaşananlar savaşın bir sonucu değildi. Bu, planlı ve kasıtlı bir soykırımdı ve İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinden bu yana Avrupa’da işlenen en büyük insanlık suçu oldu. Bunu, dehşet ve tiksinti ile hatırlıyor ve bugün bunu asla unutmayacağımıza dair taahhüdümüzü yineliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Soykırımla dolu tarihleriyle yüzleşmenin kolay olmadığını ancak gerekli olduğunu belirten Van der Bellen, Avusturya’nın Bosna Hersek’in yanında olmaya devam edeceğinin altını çizdi.
Van der Bellen, böyle bir vahşetin bir daha yaşanmaması için ellerinden gelen her şeyi yapmakla sorumlu olduklarını kaydetti.
“Hollanda adına en derin özürlerimi sunuyorum”
Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, Srebrenitsa soykırımının 30. yıl dönümü için Potocari’de düzenlenen etkinlikteki konuşmasında, uluslararası toplum adına yaptıkları görevdeki başarısızlıktaki payları nedeniyle Hollanda adına özür diledi.
Veldkamp, Hollanda’nın soykırımı önlemedeki “ahlaki ve siyasi sorumluluğunu” kabul etti.
Bakan Veldkamp konuşmasında, “Yakınlarıyla birlikte 8 bin 372 kurbana saygı duruşunda bulunduk. Kim oldukları için öldürülen babalar, anneler, kardeşler ve oğullar. 1995 olaylarının anıları Hollanda ve Bosna-Hersek’i bağlamaya devam edecek.” dedi.
Hollanda’nın sorumluluğunu kabul eden Veldkamp, şunları kaydetti:
“Biz uluslararası toplum olarak onları koruyamadığımız için utanç duyuyoruz: 8 binden fazla erkek ve çocuk, kadın ve kız. Hollanda’nın o topluluğun bir parçası olarak soykırımın gerçekleşmesini önlemede ahlaki ve siyasi sorumluluğu olduğu için utanç duyuyorum. Bu nedenle Hollanda adına daha önce burada Potocari’de ifade edilen en derin özürlerimi yeniden teyit etmek istiyorum. Bu sözlerin kaybınızın acı gerçeğini değiştiremeyeceğini biliyorum ama geçmişle dürüstçe yüzleşmek zorundayız.”
“Srebrenitsa benzeri zulümler tekrar yaşanabilir”
Veldkamp, savaş suçlularının yüceltilmesi ve tarihsel revizyonizme karşı uyarıda bulunarak “Savaş suçlularının süregelen yüceltilmesi ve burada yaşananların inkar edilme eğiliminin arttığı günümüzde tüm bu çabalar her zamankinden daha önemli. Hepimizin böyle tarihsel revizyonizme karşı yüksek sesle çıkması hayati önem taşıyor.” ifadelerini kullandı.
Bakan, Srebrenitsa benzeri zulümlerin tekrar yaşanabileceği uyarısında bulunarak “Acı gerçek şu ki Srebrenitsa’daki gibi zulümler tekrar yaşanabilir. Böyle şeylere karşı bağışık hale gelmedik. Eski Yugoslavya’daki savaşlardan sonra kıtamızda savaşın geçmişte kaldığını ummuştuk. Ama üç yılı aşkın süredir Ukrayna’da yıkıcı bir saldırı savaşına tanık oluyoruz.” diye konuştu.
İngiltere
İngiltere Dışişleri Bakanlığının X’teki hesabından yapılan açıklamada, Srebrenitsa Soykırımı’nın mağdurları anıldı.
Açıklamada, 30 yıl önce Srebrenitsa’da yapılan soykırım sonucu 8 binden fazla erkek ve erkek çocuğun hayatını kaybettiği, 20 binden fazla kadın ve çocuğun evlerinden zorla çıkarıldığı hatırlatıldı.
Açıklamada, “Bugün, acımasızca katledilenleri anıyor ve bu korkunç olayların hayatta kalanlarıyla birlikte duruyoruz.” ifadesine yer verildi.
Almanya
Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, sosyal medya platformu X’ten, Srebrenitsa Soykırımı’nın 30. yıl dönümü nedeniyle açıklama yaptı.
Bakan Wadephul, “Srebrenitsa annelerinin yüzleri, 30 yıl önce bugün Avrupa’nın kalbinde yaşanan acılara tanıklık ediyordu. Soykırımda 8 binden fazla genç ve erkek katledildi. Batı Balkanlar’da adalet ve uzlaşma için hayatta kalanların yanındayız.” ifadelerini kullandı.
Fransa
Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da Srebrenitsa Soykırımı’nın kurbanları anıldı.
Açıklamada, 8 binden fazla masum sivilin katledildiği hatırlatılarak, bunun İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa topraklarında işlenen en korkunç suçlardan biri olduğu vurgulandı.
Norveç
Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, X hesabından yaptığı açıklamada, “Srebrenitsa Soykırımı’nın üzerinden 30 yıl geçti. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa topraklarında yaşanan en korkunç katliamda 8 binden fazla Boşnak erkek ve erkek çocuk öldürüldü.” ifadelerine yer verdi.
Eide, kurbanları ve hayatta kalanları andığını belirterek Norveç’in, soykırımı önleme ve cezasızlıkla mücadele etme konusunda kararlı olduğunu vurguladı.
Arnavutluk
Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bajram Begaj, X hesabından yaptığı paylaşımda, 30 yıl önce Srebrenitsa’da yaşananların, Avrupa’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana tanık olduğu en kötü katliam olduğunu belirtti.
Begaj, “Bugün, Srebrenitsa Soykırımı’nı Anma ve Düşünme Günü’nde, sevdiklerini kaybetmenin derin acısını hala yaşayan ailelerin yanındayız. 30 yıl sonra, Srebrenitsa bize barış için her birimizin günlük eylemlerinin önemini hatırlatıyor.” yorumunu yaptı.
Kosova
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, yaptığı açıklamada, Sırbistan’ın savaş zamanındaki Cumhurbaşkanı Milosevic’in “soykırımcı rejimi” tarafından 8 bin Boşnak erkeğin acımasızca öldürüldüğünü anımsatarak, Srebrenitsa annelerinin ise adaletsizliğe karşı en güçlü ses olmaya devam ettiğini vurguladı.
Osmani, Kosova’nın kurbanlar ve aileleriyle birlikte olduğunu belirterek, kaybın acısını ve adalet için verilen mücadeleyi iyi bildiklerini ifade etti.
Sırbistan
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, X hesabından yaptığı paylaşımda, “Srebrenitsa’daki korkunç zulmün üzerinden 30 yıl geçti. Geçmişi değiştiremeyiz ama geleceği değiştirmeliyiz. Bir kez daha Sırbistan adına yakınlarını kaybeden Boşnak halkına başsağlığı dileklerimi iletiyorum. Benzer zulümlerin bir daha gerçekleşmemesini dilerim.” sözlerine yer verdi.
Slovenya
Slovenya Başbakanı Robert Golob, Srebrenitsa’dan sonra “bir daha asla” mesajı verilmesine rağmen soykırımların yeniden yaşandığını belirterek, Avrupa tarihinin en karanlık sayfalarından biri olan Srebrenitsa’nın acısını paylaştıklarını ifade etti.
Srebrenitsa’nın 30 yıldır insanlığın kara bir lekesi olarak kaldığına vurgu yapan Golob, “Srebrenitsa’dan 30 yıl sonra bugün Ukrayna, Gazze, Sudan ve dünyanın birçok yerinde masumların acı çekmesine şahit oluyoruz.” ifadelerini kullandı.
Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon da X hesabından, Srebrenitsa’daki soykırımın üzerinden 30 yıl geçtiğini anımsatarak “Srebrenitsa’da soykırım yapıldı. Bu gerçeği hiçbir şey değiştiremez. Srebrenitsa’daki acılar hepimizin ortak borcu.” değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak : TRT Haber
